Trang học đường Just another WordPress site
Phân tích tác phẩm hai đứa trẻ của Thạch Lam
Thạch Lam là một trong những nhà văn tiêu biểu của làng văn chương Việt Nam. những sáng tác của ông ko quá phô trương lòe loẹt mà thường miêu tả một bí quyết chân thực đời sống của người dân cày, qua ấy, lột tả nội tâm sâu sắc của nhân vật. Trong truyện hai đứa trẻ, qua việc diễn tả cảnh phó huyện nghèo qua con mắt cả nhận của Liên, tác phẩm đã biểu đạt nỗi xót thương của mình trước những số phần nghèo khổ đang tàn lụi dần.
>>> XEM THÊM : cảm nghĩ của anh chị về giá trị hiện thực trong đoạn trích vào phủ chúa Trịnh
>>> XEM THÊM : Phân tích hai khổ thơ đầu bài Từ ấy
>>> XEM THÊM : Cảm nhận của em về truyện An Dương Vương
Khung cảnh của thị trấn huyện được tác nhái biểu thị trong ba khoảng thời gian: buổi hoàng hôn, ban đêm và đêm khuya. Cảnh bao trùm lên phần đông các sự vật, sự việc, con người là bóng tối. tuy vậy, vẫn thấp thoáng đủ mọi thứ ánh sáng. Trên mẫu nền sáng tối ấy, rất nhiều như nhòe đi, khi rõ, lúc từ trần. Cũng do đó, câu chuyện nói, tuy chỉ đề cập đến nhũng sự việc thông thường, những con người bé nhỏ… Nhưng lại sở hữu sức gợi rất to. Nhà văn muốn đề cập ngôn ngữ về cuộc sống, cảm nhận và suy ngẫm về nó, trước nhất đều kể từ những gì quen thuộc và gần gũi, sâu lắng nhất. Ta mang thể lí giải điều này bằng thuở thơ dại của Thạch Lam trôi qua ở xã huyện Cẩm Giàng êm ả. có lẽ, khi viết 2 đứa trẻ, những kỉ niệm thân quen đã thành máu giết mổ hằn trong kí ức bừng thức dậy, xôn xang… Trước 1 cảnh đời như vậy mà ông được chứng kiến. cho nên, truyện vừa thực, vừa lộ bày, vừa trữ tình, sâu lắng vẳng ra từ kí ức và tâm não của tao nhân. ko nắm bắt được điều này, người ta dễ hiểu và Đánh giá tác phẩm méo mó hoặc phiến diện.
Mở màn câu truyện là hình ảnh của buổi chiều có những hình ảnh, âm thanh gợi nỗi buồn. Âm thanh “tiếng trống thu không… Vang ra để gọi buổi chiều”. Màu đỏ của mặt trời là màu của “hòn than sắp tàn” hắt vào đám mây. Và dãy tre làng đã “đen lại và cắt hình rõ rệt trên nền trời”. Tả cảnh chăng? Đúng thế! Song nếu quan tâm một tí, ta với thể thấy cảnh vật ở đây ko vô hồn và nhà văn ko vô tình tả như thế. Thực ra thì chiều gọi tiếng trống, mặt trời lặn, và đêm khởi đầu buông. Nhà văn cố tình mô tả cảnh vật theo ý muốn chủ quan, theo sở thích sử dụng lối tả gián tiếp sự vật của mình. Cảnh chiều thân thuộc muôn thuở người nào cũng biết, nhìn đều biết … Giờ đây như đọng lại, hắt lên trên giấy, pha lẫn các thoáng nhìn, thoáng cảm của Thạch Lam.
Mang bí quyết biểu thị của Thạch Lam, người đọc sở hữu cảm giác buổi chiều trôi qua thật chậm, càng làm cho nỗi buồn của nhân vật được nhân lên gấp bội lần. Buồn trong câu “Chiều, chiều rồi…” vừa như 1 nhận xét vừa như một tiếng thở dài nhẹ. Chiều như cảm thấy được (êm như ru): chiều tĩnh lặng qua chi tiết “văng vẳng tiếng ếch kém chất lượng kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào”. tín hiệu quê được báo hiệu bằng những âm thanh vọng lên từ nơi phạm nhân “muỗi đã khởi đầu vo ve”… dòng buồn thấm vào lòng khiến người ta “buồn man mác”… Mà “không hiểu sao”.
Buổi chiều qua đi, dường chỗ cho màn đêm buông xuống và cũng là lúc công tác về đêm bắt đầu. Khép lại phiên “chợ họp giữa xã vãn từ lâu”, khép lại trong việc chị em Liên “đếm lại các phong thuốc lào, xếp vào hậu sự các bánh xà phòng… lẩm nhẩm tính tiền…” hay trong bóng bà lão điên “lẫn vào bóng tối, tiếng cười khanh khách nhỏ dần về phía làng…”. Trước ấy, sự mở ra bắt đầu bằng câu chuyện ko ăn nhập của 2 chị em Liên; rồi bao lăm là đèn thắp lên; mấy đứa trẻ “cúi lòm khòm trên mặt đất tậu tòi” để “nhặt nhạnh thanh nứa thanh tre hay bất cứ chiếc gì với thể dùng được của các người bán hàng để lại”, mẹ con chị Tí khởi đầu dọn shop nước ko biết “để bán cho ai”…
Mẫu mở ra và chiếc khép lại xen cài vào nhau như tạo ra một cuộc sống mà ta cảm nhận được là quẩn quanh, tội nhân và ngột ngạt. Chúng là đời thường, lặp đi lặp lại tới chán ngắt. Chúng là điều với thể đem ra để mà giảng giải cho nỗi buồn “không hiểu sao” của Liên.
Phân tích tác phẩm hai đứa trẻ của thạch lam
Ánh sáng nơi xã quận này ko như ánh sáng của các nơi ồn ã, náo nhiệt, thứ ánh sáng nơi đây chỉ còn lọt qua khe cửa, lũ trẻ “tụ tập ở thềm hè, tiếng cười nói vui vẻ” vang trong đêm tĩnh. 2 đứa trẻ vẫn âm thầm hết nhìn trời sao rồi lại nhìn xuống mặt đất quanh đó… các sinh hoạt trong phố thị xã thu vào hoạt động của gánh phở bác bỏ Siêu “một thứ quà xa xỉ… 2 chị em không bao giờ sắm được”; thu vào câu chuyện chán nản do ế ẩm của hàng nước chị Tí; thu vào tiếng bật trong lặng im của tiếng đàn bầu bác bỏ Xẩm… cái nghèo lộ hơi rõ trong . Đêm vắng. Chị em Liên mơ về “những cốc nước lạnh xanh đỏ” xa xưa, thằng con bác Xẩm “bò ra đất ngoài manh chiêu, nghịch nhặt các rác bẩn vùi trong cát bên tuyến đường…”. chiếc tù túng và nghèo nàn hiện rõ tới mức Thạch Lam đang đề cập chuyện phải kêu lên 1 câu tưởng như không thể sở hữu ở 1 người viết truyện già dặn như ông vì ý đồ chủ quan quá rõ “Chừng ấy người trong bóng tối mong đợi một loại gì tươi sáng cho sự sống nghèo khổ hàng ngày của họ”!
Cành về khuya, cảnh vật nơi phố quận càng phát triển thành tĩnh lặng hơn, bỗng xôn xang, náo động bởi chuyến tàu. Liên thức cốt yếu cũng chỉ vì chuyến tàu ấy. Chuyến tàu được báo hiệu bằng “ngọn lửa xanh biếc, sát mặt đất như ma trơi” – đèn ghi. Ánh đèn làm cho Liên phải thầm kêu lên “Đèn.ghi đã ra kia rồi”. Rồi tiếng còi, tiếng xe “rít mạnh vào ghi” trong tiếng reo của Liên, trong dòng “dụi mắt cho tỉnh giấc hẳn” của An. Chuyến tàu đến “như đã đem 1 toàn cầu khác đi qua”. Nó như 1 tín hiệu của sự thay đổi trong ngày, thay đổi ko khí chán ngắt đã ngự trị ở đây suốt trong khoảng khi bắt đầu câu chuyện. Rồi chuyến tàu qua. chưng Siêu đã vào làng; chị Tí dọn đồ; vợ chồng bác Xẩm đã ngủ gục… “Liên ngập vào giấc ngủ lặng tĩnh”. Bóng tối lại phủ đầy… Lần này, cũng giống như hai lần trước, bóng tối phủ lên vạn vật. mang điều khác là ở những lần trước, dù bị bóng tối bao phủ, con người vẫn còn sở hữu thể cưỡng lại bằng những hoạt dộng, còn bây giờ, bóng tối đã thắng lợi, vùi bao số phận nghèo hèn trong nó, nuốt chửng đi.
Hình ảnh bóng tối cứ lặp đi lặp lại trong tác phẩm đã trở nên một hình ảnh sở hữu ý nghĩa là 1 biểu trưng. Theo sự cố ý nhấn mạnh của Thạch Lam, hình ảnh biểu trưng này mang ý nghĩa gợi lên là sự mờ ám, sự tù nhân, quẩn mà những con người nghèo túng khó mang thể vượt qua nổi… nếu hiểu tương tự thì hình ảnh ánh sáng – bao nhiêu là mẫu ánh sáng trong truyện – chính là niềm hi vẳng khó mang thể dập tắt ở những con người nói trên. Hi vọng vào đâu, hi vẳng vào dòng gì và vào ai, “Liên không hiểu” và cả tác giả cũng không hiểu. do vậy, dù truyện được rộng rãi người coi là Thạch Lam đã chơi ánh sáng trong những trang viết của mình; song đã là trò chơi, thì dù mang muốn, những trang viết của ông vẫn chan chứa bóng tối… Ngoài đời chưa có ánh sáng nên nỗi ước mơ ánh sáng càng thiết tha thì lúc nó bị bóng tối lấn lướt, làm cho ta càng não lòng hơn. Truyện buồn là do cỗi nguồn sâu xa này. cố nhiên ta có thể coi ấy là 1 nỗi buồn đẹp, nỗi buồn bắt nguồn từ lòng nhăn ái của nhà văn tràn ra, thấm vào lòng người đọc.
Trong cái xã huyện nghèo của Thạch Lam chỉ sở hữu mẹ con chị Tí bán nước, chưng phở Siêu, bà cụ Thi, vợ chồng chưng Xẩm và các đứa trẻ – trạc tuổi Liên và An và bé Hơn (con bác Xẩm), và nhân vật chính trong truyện là An và Liên.
Ở đầu và cuối truyện, Thạch Lam gọi nhân vật Liên là “chị”. trong khoảng giữa nhà văn chỉ gọi là Liên. trong khoảng “chị” biểu thị 1 sắc thái tình thương cảm mến, 1 đánh giá: cô bé đã lớn – to trước tuổi. Liên có dáng dấp muôn thuởcủa người nữ giới Việt Nam suốt một đời tần tảo, chịu thương, chịu thương chịu khó, toan lo đảm đương việc nhà cho dù đôi vai còn gầy yếu. Mẹ tin giao cho chìa khóa tráptiền đeo vào dây xà ích ở dây lưng, đếm tiền, kiểm hàng trong gian tạp hóa nhỏ… Cô như già dặn hơn lúc biết bi cảm cho kiếp người, các đứa trẻ lang thang… Nhưng đủ kinh nghiệm để “không có tiền để mà cho”… Cô đủ biết món quà xa xỉ của chưng Siêu “hai chị em không bao giờ tìm được”.
Tuy nhà văn đã để Liên tự nhìn cuộc sống và có các cảm nhận về cuộc sống nghèo nàn, nhưng Liên và An vẫn là 2 đứa trẻ con. Chất trẻ thơ ở hai sinh linh bé nhỏ này được nhà văn biểu đạt qua hàng loạt mẫu nhìn, cái cảm non tơ, bỡ ngỡ, mới mẻ của họ đối mang cuộc sống quanh đó.
Tưởng như đã quá quen thuộc cảnh thị trấn quận chiều, đêm, khuya. Tưởng như phần đông cứ lặp đi lặp lại, tội nhân, nhức buốt lặng thầm trong cảnh vật… Song, mang Liên và An, dường như họ vẫn cố tậu ở ấy, sắm ở dòng đời thường loại mới, mẫu lạ. Họ cố sắm dòng gì đấy ở một chiều quê buồn, “ngồi lặng nhìn ra phố” dõi theo các cái đèn ở các nhà đang bừng sáng, phát hiện ra được vẻ đẹp của “cát lấp lánh”, “đường mấp mô” vì “một bên sáng một bên tối”. Họ cố xúc cảm trước “mùi âm ẩm bốc lên”, “mùi cát bụi quen thuộc” và phát hiện ra rằng vẫn với các loại lạ. loại lạ đấy là “mùi riêng của đất”, mùi vị “của quê hương”. Hòa trộn 2 nét tính phương pháp “già”, “trẻ” hay “lớn”, “bé”, Thạch Lam cũng tiêu dùng như thủ pháp hòa trộn hiện thực và mơ mộng, sáng và tối… Nhân vật của ông ko rõ nét về dạng hình nhưng thật sâu ở tâm hồn.
Hai đứa trẻ đã trở thành tác phẩm có giá trị nghệ thuật sâu sắc. Câu văn của Thạch Lam thường mềm mại, uyển chuyển, giàu hình ảnh và nhạc điệu, gọn ghẽ, ít lúc thừa câu chữ và rất sát sự thực, sự việc. Cảnh buổi chiều lan tỏa khắp nơi: trên chòi thị xã nhỏ, trên trời, dưới lũy tre làng. Chiều gợi lên từ âm thanh (tiếng trống), trong khoảng “màu đỏ”, “hồng” của trời và mây, từ màu “đen lại” của lũy tre in trên nền trời đỏ… Chiều lãng đãng thấm vào vạn vật. Và chẳng thể bỏ qua điều này: chiều thấm vào lòng người. Thành thử, phương pháp nghe, cách nhìn có vẻ như chủ quan. Chữ “thu không” trong “tiếng trống thu không” Thạch Lam chuyển nghĩa thật tài giỏi. Vốn được hiểu như một danh từ chỉ một chiếc âm thanh báo hiệu thời khắc, chữ “thu không” ở đây biến theo nghĩa động trong khoảng, chỉ sự uể oải, buông lơi, lãng đãng và lan tỏa của tiếng trống lúc chiều buông… giả dụ tách từng câu riêng rẽ, ta thấy Thạch Lam tả rất sát sự thực những chi tiết của bức tranh chiều. Song chỉ cần gộp lại, người ta không những chỉ thấy bức tranh ấy mà còn cảm được dư vị của chất thơ đượm đà trong đó…
Những chiếc câu có mục đích phát ngôn được Thạch Lam phân bố thật khéo léo. các câu nhắc đều thiên về biểu thị, ít câu thuật. do đó, truyện vừa thật, vừa gợi. Gợi sự thơ ngây non trẻ của nhân vật, tác nhái hay tiêu dùng các trong khoảng “tưởng là…”, “không hiểu”, “không biết”… làm câu mông lung không rõ là phủ định hay khẳng định… những câu hội thoại (phần đa dạng là câu hỏi, câu cảm và 1 số câu cầu khiến) được nhà văn đặt “lầm” chức năng một cách thức cố ý. Sự cố ý ấy nhằm gợi sự rời rạc của những thông báo vốn người nào cũng đã biết, giờ kể lên chỉ làm sự vật, sự việc thêm buồn mà thôi.Dưới chiếc chảy của các câu văn như thế, ngầm chứa 1 kết cấu lẩn quẩn, xen cài, xuôi ngược, lộn lạo nhưng lại khôn cùng mạch lạc. Mạch lạc theo mẫu thời kì. Nhưng ko khí và tâm trạng của cảnh và người thì luẩn quẩn, bóng tối và ánh sáng cài lẫn vào nhau tạo nên một vùng quê với các con người vừa thực, vừa mờ ảo; vừa tưởng như nắm bắt được, vừa thấy đã đọc mãi rồi mà vẫn như chưa hiểu hết…
Qua tác phẩm hai đứa trẻ, cuộc sống của công nhân nơi thị trấn huyện nghèo dần dần được hiện ra trong con mắt ngây thơ của Liên. Tác giả đã rất tinh tế lúc diễn đạt nội tâm nhân vật một phương pháp sâu sắc, trong khoảng việc khai thác nội tâm nhân vật, tác phẩm để thể hiện sự đồng cảm của tác giả mang các người lao động nghèo khổ, sống trong cảnh túng lẩn quất mà ko mua ra được lối thoát cho mình. đấy cũng là giá trị nhân đạo mà tác phẩm để lại.
